Yunanistan Gezi Rehberi

Suyun öte yakası…

YUNANİSTAN

27 Mart 2021

Güncelleme: 21 Ağustos 2022

Yunanistan birçok bakımdan bize benzeyen, buna mukabil karşı saflarda durmaya alıştığımız insanların ülkesi. Asırlardır iç içe yaşamamıza ve pek çok şeyi paylaşmamıza rağmen gardımızı hep muhafaza ettiğimiz kapı komşumuz.

Rodos'ta Şövalyeler dönemi eseri Büyük Üstadlar Sarayı

Rodos’ta Şövalyeler dönemi eseri Büyük Üstadlar Sarayı

Batı medeniyetini meydana getiren üç unsurun “Yunan aklı”, “Roma nizâmı” ve “Hıristiyan ahlâkı” olduğu iddia edilir. “Yunan aklı” denince felsefe, sanat, siyaset gibi alanlarda insanlık tarihinin en parlak dönemlerinden birini yaşatmış olan kadim Helen uygarlığına atıf yapılmış oluyor. O günkü Helenlerle bugünkü Yunanlar (diğer ifadesiyle Yunanlılar) arasında ne kadar sağlam bir bağ olduğu konusunda tarihçiler arasında bir görüş birliği yok. Bununla birlikte Batı dünyasında Helenlerin Yunanların atası olduğu yönünde bir eğilim ve genel bir kabul var. Yunanistan da resmi ad olarak “Helen Cumhuriyeti”ni kullanıyor. Kısacası Helenlerin kredisini bugün Yunan halkı afiyetle yiyor.

Atina Agorası'nın önünde...

Atina Agorası’nın önünde…

Osmanlı Devleti 14. yüzyılın sonlarından itibaren Balkanlara açılarak bugünkü Yunanistan topraklarını fethetmeye başlıyor. İstanbul’un alınmasından sonra da bölgenin tamamı fethediliyor. O günlerden bu yana Türklerle Yunanların kaderi iç içe geçiyor. Osmanlı Devleti 450 yıl boyunca bölgeye hükmediyor. 1830’da Osmanlı’dan ayrılıp Yunanistan devletini kurmuş olsalar bile Türk tarihi ile Yunan tarihini birbirinden bağımsız okumak mümkün değil. Sadece Osmanlı dönemi tarihini değil, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti tarihini de…

Sakız'ın Mesta Köyü'nde Ortaçağ'dan miras yapılaşma bugün de özenle korunuyor

Sakız’ın Mesta Köyü’nde Ortaçağ’dan miras yapılaşma bugün de özenle korunuyor

Ege sorunu, adalar, kıta sahanlığı, Batı Trakya, Kıbrıs, Avrupa Birliği, NATO, Akdeniz’de doğalgaz ve petrol aranması, göçmen sorunu… gibi pek çok ikili ve çok taraflı mesele Yunanistan’la aramızdaki temasın hep sıcak kalmasını sağlayan konu başlıkları.

Selanik’te Atatürk Evi’nin bahçesinde…

Selanik’te Atatürk Evi’nin bahçesinde…

İki devletin savunma bütçelerini kabartan bu meselelerin varlığına rağmen hep söylendiği gibi halklar arasındaki insani ilişkiler gayet sıcak. Bunu söylerken özellikle birkaç referansım var: Bunların başında dünyanın çeşitli yerlerinde şahsen tanıyıp dostluk kurduğum Yunanlar geliyor. Bunlar için mesela İstanbul bizim düşündüğümüzden çok daha önemli. “Megali İdea” anlamında değil, turistik olarak senede bir-iki sefer İstanbul’u görmeden huzur bulamayan Yunanlar var.

Meis Adası'ndan bir görünüm

Meis Adası’ndan bir görünüm

İkincisi mübadelede Anadolu’dan Yunanistan’a gönderilenlerin ve çocuklarının aradan geçen bir asra rağmen Türkiye’ye duydukları özlemden bahsetmeliyiz. Öyle ki “Karamanlı Rumlar” denilen bu ailelerin birçoğu, geride kalan bunca zamana rağmen kendi aralarında Türkçe konuşuyorlar. Zaten bu aileler evvela buradayken “Rum” diye, sonradan oraya gidince “Karamanlı” diye iki kere dışlanmışlar.

Rodos'ta Kanuni Sultan Süleyman Camii

Rodos’ta Kanuni Sultan Süleyman Camii

Ayrıca Yunanların bugün halâ sözleri Türkçe olsun Yunanca olsun, bize ait şarkıları seslendirmekten ve bizim mutfağımızın yemeklerini yapıp yemekten duydukları hazzı zikredebiliriz. Bütün bu konularda söylenecek, anlatılacak o kadar çok insan hikâyesi, o kadar çok çarpıcı örnek var ki. Ama bu yazının konusu bu değil.

Atina'dan selam...

Atina’dan selam…

Yunanistan’ın yakın geçmişinde gerek siyasi, gerek ekonomik bakımdan üstün bir performans gösterdiğini söyleyemeyiz. Yakın tarihinde iç savaştan darbelere ve istikrarsızlıklara kadar pek çok tatsız hadise yaşamış. Fakat Yunanistan’ın 1981’de Avrupa Birliği üyeliğine kabul edilmesi tarihinin en önemli dönüm noktalarından birini oluşturuyor. Her şey düzelmese bile hem ekonomik, hem de siyasi bakımdan AB’nin Yunanistan’a çok şey kazandırdığını söyleyebiliriz.

Sakız Kalesi'nde Osmanlı mezarları

Sakız Kalesi’nde Osmanlı mezarları

Yunanlara karşı Batı toplumlarındaki derin muhabbetin bir neticesi olarak uluslararası mahfillerde Türkiye’ye karşı Yunanistan’a gözle görünür pozitif ayrımcılık uygulandığı gizli saklı değil. Benzer şekilde AB’nin Yunanistan’a ziyadesiyle şefkatli davrandığı da herkesin malumu. Yunanistan ile AB ilişkisinde Yunanlar hep alan, aldığını da doğru dürüst kullanmayıp çarçur eden taraf durumunda. AB’nin finansal desteklerinin etkin kullanılmadığı zaten bilinen bir gerçek de, kaynakların bir bölümünün ekonomideki “kara delikler”e gitmesi bile söz konusu. Bunu detaylandırmaya gerek yok. AB hep “vermeye” hazır nasıl olsa.

Rodos Eski Şehir bölgesinde turistik çarşı...

Rodos Eski Şehir bölgesinde turistik çarşı…

Yunanistan’a yaptığımız seyahatlerde hemen hemen her inşaatın duvarında “bu proje AB tarafından finanse ediliyor” şeklinde tabelalar gördük. Kırsal alanlarda aynı ibareler tarımsal projeler için kullanılıyordu. Mesela Selanik’in etrafındaki bölgelerde oluşturulan örnek meyve bahçelerinin AB fonlarından finanse edildiği söylendi bize. Hiç şaşırtıcı değil.

Kavala'da Kanuni döneminde yapılan su kemeri

Kavala’da Kanuni döneminde yapılan su kemeri

Son dönemde iflasın eşiğine gelen Yunan ekonomisini düzlüğe çıkarmak da AB’ye düştü. Çok büyük paralar bu amaçla aktarıldı. Yakın bir geçmişte 30 bin dolarlar seviyesine çıkan kişi başına milli gelir şu sıralar 20 binlerde seyrediyor. Her şeye rağmen bizdekinin iki katı.

İskeçe'nin tarihi semti Ahiriyan Mahallesi

İskeçe’nin tarihi semti Ahiriyan Mahallesi

Haritasından da anlaşılacağı üzere Yunanistan denizle iç içe bir ülke. Yunanistan ana karası sayısız girinti ve çıkıntılarla denizle yeterince hemhal oluyor zaten, bir de bu ülkeye ait 1.200’ün üzerinde irili ufaklı ada var. Bunların 200’den fazlasında yerleşim var.

Gümülcine'de Yeni Camii

Gümülcine’de Yeni Camii

Coğrafya böyle olunca doğal olarak halkın denizle irtibatı da yoğun oluyor. Ana kara ve adalardaki sahillerin sunduğu imkânlar dolayısıyla en önemli gelir kalemleri arasında turizm var. Balıkçılık da geleneksel olarak önemli bir faaliyet alanı. Türkçe’deki balık isimlerinin çoğunun Yunanca’dan geçtiğini bilmeyen yok.

Sakız'ın Pirgi Köyü'nde çan kulesi

Sakız’ın Pirgi Köyü’nde çan kulesi

Yunanistan’a 2001 yılından itibaren çeşitli vesilelerle çok sayıda seyahatim oldu. Bunların sonuncusunu Covid-19 salgınının mola verdiği 2022 yılı yaz başında yaptık. Bu seyahatlerimize dair not ve intibalarımı ilgili sayfalarda dikkatinize sunuyorum.

*******************

Yunanistan’a dair bu genel girişten sonra ATİNA, SELANİK, SAKIZ ADASI, RODOS ADASI, MEİS ADASI, BATI TRAKYA ve KAVALA yazılarım için tıklayın. 

12 Yorumlar

  1. Meriç Albayrak

    Sayın Valim sizinde dediğiniz gibi gardımızın hiç düşmeyeceği ülke olarak sevdiğimiz siyasi olarak herzaman problerimizin olduğu bu doğa harikası ve tarihi ülkeye sizin kaleminizden okumak ayrı bir tat verdi elinize yüreğinize sağlık Saygılarımızla…

    Yanıtla
    • GezmeKeyfi

      Çok sağol Sevgili Meriç. Keyifli okumalar.

      Yanıtla
  2. Mehmet Dönmez

    Sayın Valim.
    Yüreğinize, elinize ve kaleminize sağlık.
    Her zamanki gibi çok zevkli bir yazı olmuş.
    Siz yazmaya devam edin.
    Biz de okumaya inşallah.
    Şahsen Yunanistan hiç görmediğim bir ülke.
    Bilgimiz tarih kitaplarından, Felsefe kitaplarından, biraz da bazı romanlardaki tasvirlerden
    ibaret.
    Ama sizin üslubunuzda başka bir tas var. ???

    Yanıtla
    • GezmeKeyfi

      Kıymetli abim, siz okudukça bende yazma isteği artıyor. Güzel değerlendirmeleriniz için teşekkür ederim. Selam ve sevgilerimle…

      Yanıtla
  3. Anonim

    Cok keyif alarak okudum. Ne guzel bizlere de gordukleriniz ve deneyimlediklerinizle ilgili kayitlarinizi paylasmaniz.
    Ellerinize saglik.
    Cok tesekkurler.
    Nezih Orhon

    Yanıtla
    • GezmeKeyfi

      Ben teşekkür ederim Sevgili Nezih Bey. Keyifli okumalar…

      Yanıtla
  4. M.T

    Muammer sağolasın bu yazı diğerlerinden biraz farklı olmuş. Hem siyasi hem de turistik amaçlı olmuş. Çok güzel olmuş eline kalemine sağlık. SBF mezunu olduğun bu yazıda daha belli olmuş. Devamını bekliyoruz.

    Yanıtla
    • GezmeKeyfi

      Ülkelerin siyasi, ekonomik, toplumsal yönleri hakkında çok daha fazlası yazılabilir elbette. Bu açılardan benim de kişisel hatıralarım var aslında. Fakat bu seyahat sitesinde turistik boyutu öncelediğim için o konulara sadece tadımlık değinmeye gayret ediyorum. Biraz da arka plan oluştursun diye. Yorum için teşekkürler…?

      Yanıtla
  5. Âlim Barut

    Eline, emeğine ve kalemine sağlık öncekiler gibi güzel bir seyahat yazısı ortaya çıkmış.
    Bunların içinde uluslararası ilişkiler, tarih ve coğrafyaya ilişkin çok değerli bilgiler de var.
    Şahsen be çok istifade ettim.
    Teşekkür ediyor, yeni yazıları bekliyorum.

    Yanıtla
    • GezmeKeyfi

      Kıymetli Abim, teşekkür ederim bu güzel yorum için. İnşallah sırada başka yazılar var. Sadece kendi gittiğim yerleri yazdığım bu sitenin daha da kapsamlı olması için gayret ediyorum.

      Yanıtla
  6. İ.A.

    Yakın ama çok uzak komşumuz. Dünün bilgesi bugünün şımarığı.
    Yine bir solukta okunacak bir derleme olmuş.
    Elinize sağlık.

    Yanıtla
    • GezmeKeyfi

      Güzel tanımlamalar…Çok teşekkür ederim.

      Yanıtla

Bir İçerik Gönder

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir