Gürcistan Gezi Rehberi
TİFLİS

Tiflis panoraması
20 Mart 2021
Gürcistan’ın başkenti Tiflis, bir milyonu aşan nüfusuyla Kafkasya bölgesinin en büyük ve kadim merkezlerinden biri. Tarihte yaşadığı maceralar neticesinde çok çeşitli ırk ve dinlerin mensupları Tiflis’i kendilerine yurt edinmişler. Böylece Tiflis farklı kültürlerin bir kaynaşma alanı haline gelmiş.

Eski Tiflis’in renkli evleri
Benim gözümde Tiflis, geçmişinde yaşadığı ihtişamı ilk bakışta fark edilen, ama onu bugüne taşımakta zorlanan bir şehir. Farklı dönemlere ve medeniyetlere ait eserler bütün ihtişamıyla arz-ı endam ediyor, ama belli ki imkânsızlık yüzünden şehrin genelinde bir köhnemişlik hali göze çarpıyor.

Şehirde çok sayıda kilise bulunuyor
Bununla birlikte bir seyyah için bir şehrin cazibesi, özgün tarihi kimliğinin ne kadarını bugüne taşıyabildiği ile doğru orantılı. Modern eserleri görmesek de çok şey kaybetmeyiz, ama bir şehrin tarihine dokunabilmek, yaşanmışlıklarını hissedip geçmişinin havasını soluyabilmek bir seyahatin olmazsa olmazı. Dubai, Singapur ve Hong Kong gibi sun’i oluşumlar bana fazla hitap etmiyor nitekim. Tiflis ise bu yönüyle görülmeyi fazlasıyla hak eden bir şehir.

Kura Nehri kıyısında…
Biz havayolu ile gittiysek de, Tiflis Türkiye’nin o bölgedeki bazı sınır kapılarına sadece 200 kilometre civarında. Sarp’a ise 380 kilometre. Doğu illerimizden karayoluyla gidecekler için yakın bir mesafe demek bu. Pasaportsuz geçiş de cabası.

Eski Tiflis
Kura (Kür) Nehri’nin ikiye böldüğü Tiflis’te ziyaretçilerin umumiyetle ilk uğrak noktası şehrin tarihi bölgesi olan Eski Tiflis. Meskûn bölge olması ve çeşitli tarihi yapılara ev sahipliği yapmasının yanı sıra yeme-içme ve alışveriş mekânlarıyla şehrin kalbinin attığı bir bölge burası. Geçmişi 4. yüzyıla kadar gidiyor.

Kükürt hamamları
Kükürt (Sülfür) Hamamları, kentin alamet-i farikalarından. Rivayete göre şehrin burada kurulma sebebi kükürtlü sıcak suları imiş. Nitekim “Tbilisi”nin kökü olan “tbili” Gürcüce’de “sıcak” manasına geliyormuş. Hamamlar Eski Tiflis’in Abanotubani adlı bölgesinde bulunuyor. Görünüşleri bizdeki hamam mimarisini hatırlatıyor. Yaklaştıkça keskin kükürt kokusunu alıyorsunuz.

Cuma Mescidi
Hamamların yanındaki Cuma Mescidi, diğer adıyla Şah Abbas Camii Tiflis’te ibadete açık tek cami. Girişindeki çinilerin güzelliğiyle dikkat çeken caminin asıl öne çıkan yönü iki mihrabının olması ve bunların birinde Şiilerin, diğerinde Sünnilerin namaz kılmaları. Cuma namazları ise birlikte kılınıyor.

Eski Tiflis’ten Narikala Kalesi’nin görünüşü
Eski Tiflis’in sırtını dayadığı Narikala Kalesi 4. yüzyıldan beri ayakta. Narikala “ulaşılamaz kale” demekmiş. Geçmişteki ulaşılamazlığının aksine bugün bir füniküler ile çıkılabilen kale, kentin tamamını ayağınızın altına seriyor.

20 m yüksekliğindeki Kartlis Deda
Kartlis Deda, Kale’nin Tiflis manzarasını en güzel seyredebileceğiniz bir noktasına dikilen 20 metre yüksekliğinde bir kadın heykeli. “Kartlis Deda”yı “Gürcistan’ın Annesi” şeklinde tercüme etmek mümkün. Tiflis’in kuruluşunun 1500. yılı anısına 1958’de dikilen bu heykel bir elinde dostlar için şarap, diğer elinde düşmanlar için kılıç tutuyor.

Vakhtang Gorgasali heykeli ve arkasında Metekhi Kilisesi
Tiflis’in kuruluşunun 1500. yılında dikilen bir başka heykel ise şehrin kurucusu olarak kabul edilen Kral Vakhtang Gorgasali’ye ait. Kura Nehri’nin karşı yakasındaki heykel, arkasında bulunan 13. yüzyıl eseri Metekhi Kilisesi ile birlikte Tiflis’in bilindik manzaralarından birini oluşturuyor.

Sameba Katedrali ve çevresi
Şehirde çok sayıda kilise var. En eskisinin yapımı 6. asra kadar gidiyor. Kiliselerin mimarisi bizim Doğu bölgelerimizde de örneklerine rastladığımız Ermeni kiliselerine çok benziyor. Akdamar Adası’nda ve Ani Harabeleri’ndeki kiliseler gibi. 2004 yılında tamamlanan Sameba Katedrali, diğer adıyla Kutsal Teslis Katedrali bu mimarinin modern bir yorumu ile inşa edilmiş. Şehrin her yerinden görülecek kadar da dev boyutlarda.

Ressamlar Sokağı
Tiflis’in ilginç yerlerinden biri olan Ressamlar Sokağı, Kura Nehri’nin kıyısında, Kuru Köprü’nün yakınında kuruluyor. Oldukça kaliteli tabloların makul fiyatlara satıldığı bir nevi açık alan galerisi burası. Aynı bölgede ikinci el eşyaların satıldığı bir de Bit Pazarı kuruluyor.

Son dönemde yapılan sosyalleşme alanları
Modern Tiflis’i görmek isteyenlerin gidecekleri yerlerin başında Rustaveli Bulvarı geliyor. Bulvar üzerinde birkaç tarihi bina yer alıyor olsa da, daha ziyade alışveriş ve yeme-içme mekânları ile şehrin modern yüzünü burada görmek mümkün.

Belediye Meclis binası
Gürcü mutfağı Kafkasya bölgesi mutfağının tipik bir numunesi. Bizim Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinin mutfağına da yakın özellikler taşıyor. Hamur işlerinin envaiçeşidi yapılıyor. Kaşar cinsi peynirler ve özellikle tereyağı ziyadesiyle kullanılıyor. Tabii et yemeklerini de unutmamak lazım.

Cuma Mescidi’nin çini kaplı girişi
Özetle Tiflis, otantik bir yer arayan Türk vatandaşlarının zahmetsizce ulaşabilecekleri ve herhangi bir yabancılık duygusuna kapılmadan benimseyecekleri bir seyahat rotası.
Çok zaman var ki bir içim su kıvamındaki seyahat yazılarından uzak kalmıştım. Bu sabah okudum. Okudukçada huzur buldum. Teşekkürler çok güzel yerlere gelmesine rağmen henüz olacağı kadar olmamış müstesna bir kardeşime selam ve sevgilerimi sunuyorum.
Kıymetli Halil abi, güzel sözlerin için teşekkür ederim. Şu sıralar yaptığım ve yapmayı planladığım bir-iki seyahat daha var. İnşallah kısa zamanda onların yazıları da gelecek. Mukabil selamlar…
Eline sağlık Muammer. Çok güzel olmuş. Gitmeden gitmiş gibi olduk.
Ben teşekkür ederim.
Tebrikler Aziz Dostum, ellerine sağlık.
Çok sağol Sevgili Kardeşim. Selamlar…
Esprili, güzel ve öz bir anlatım. Gitmiş kadar olduk yine. Teşekkür ederiz. Elinize sağlık.
Çok teşekkürler Sevgili Gökçen. Selamlar…