Estonya Gezi Rehberi

TALLİN

 

 

İLGİLİ SAYFA:

> Estonya Ana Sayfa

 

Eski Şehrin ana girişi: Viru Kapısı

Eski Şehrin ana girişi: Viru Kapısı

26 Eylül 2020

Tarih derslerinden Reval Görüşmeleri’ni hatırlayanlarımız vardır. 1908’de Reval’de İngiltere Kralı VII. Edward ile Rus Çarı Nikola’nın bir araya gelerek yaptıkları müzakereleri ifade ediyor. Aralarında sadece bu iki ülke arasındaki işbirliği imkânları görüşülmüyor, aynı zamanda “hasta adam” Osmanlı’nın bir an önce öldürülüp topraklarının nasıl pay edileceği de masaya yatırılıyor. Birçok tarihi kaynak, bu görüşmelerin Osmanlı’daki dolaylı sonuçlarından birinin aynı yıl II. Meşrutiyet’in ilanı olduğunu iddia ediyor.

Şehrin ismi değişmiş ama kendisi öylece kalmış...

Şehrin ismi değişmiş ama kendisi öylece kalmış…

İşte bu tarihi görüşmelerin gerçekleştiği Reval adındaki şehir, Estonya’nın bugünkü başkenti Tallin. Reval adı, Estonya’nın bağımsızlığını ilan ettiği 1918’de Tallin’e dönüştürülmüş.

Surların içerisinde farklı bir çağ yaşanıyor

Surların içerisinde farklı bir çağ yaşanıyor

Tallin’i bir benzetmeyle tanımlayacak olursak “biblo gibi şehir” dememiz abartılı olmaz. Geçmişi 13. yüzyıla dayanan Eski Şehir bölgesi, adeta bir masalın sahne dekoru gibi. Tallin’in gezilebilecek bölgeleri Eski Şehir’le sınırlı değil, fakat şehri bir masal diyarına dönüştüren yer hiç şüphesiz bu bölge.

Eski Şehir'de Ortaçağ manzarası

Eski Şehir’de Ortaçağ manzarası

1997’den bu yana UNESCO’nun Dünya Mirası listesinde yer alan Tallin Eski Şehir bölgesi, Avrupa’da birçok yerde bulunan eski şehirlerin en güzel ve en sempatik olanlarından biri. 13. asırdan itibaren inşa edilmeye başlanan bu bölge, ziyaretçilerine o dönemin havasını bugün bile yaşatıyor.

"Biblo" yakıştırmasını hak eden bir semt

“Biblo” yakıştırmasını hak eden bir semt

Sokaklarında gezerken kendinizi Ortaçağ atmosferinde buluyorsunuz. Estonyalılar bu hissi verebilmek için tarihi dokuyu olabildiğince korumakla yetinmiyor, festivaller ve diğer etkinliklerle tarihlerini yaşatmaya devam ediyorlar.

Selfie için biraz daha çalışmam lazım...

Selfie için biraz daha çalışmam lazım…

Tallin’in Eski Şehir bölgesi, surlar içerisinde apayrı bir dünya. Surlarda çok sayıda burç var. Burçların kule şeklindeki mimarileri şehrin siluetini daha da güzelleştiriyor. Arnavut kaldırımlı sokaklar ise tarihi dokuyu iyice ortaya çıkarıyor.

Tarihi surlar ve geride Aleksander Nevski Katedrali

Tarihi surlar ve geride Aleksander Nevski Katedrali

“Eski Şehir” ifadesinin verdiği ilhamla bir konuya değinmek istiyorum.

İnternetteki Türkçe seyahat yazılarında belirli mekânların İngilizce adlarının kullanıldığına sıklıkla şahit oluyoruz. “Eski şehir” yerine “old town”, “belediye binası” yerine “town hall”, “Azize Meryem” yerine “Saint Mary” gibi. Anadilin İngilizce olduğu şehirler için bu durumu bir dereceye kadar anlamak mümkün. Ama Estonya gibi kendine ait lisanı olan bir ülkedeki mekânları anlatırken İngilizce ibarelerde ısrar edilmesini asla doğru bulmuyorum. Bu yüzden seyahat yazılarımda yer adlarını mümkün mertebe Türkçeleştiriyorum. Orijinal isimlere ise referans olması bakımından parantez içinde yer veriyorum.

Eski Şehrin nizamiyesi Viru Kapısı

Eski Şehrin nizamiyesi Viru Kapısı

Surlarda şehre açılan çeşitli kapılar var. Şehrin ana girişi sayılan Viru Kapısı (Viru Värav), günümüzde en çok geçilen ve fotoğraflanan kapı. Mevsimi gelince sarmaşıklarla bezenen iki kulenin geçit verdiği hoş bir mekân burası.

Herkesin buluşma noktası Belediye Meydanı

Herkesin buluşma noktası Belediye Meydanı

Eski Şehrin merkezinde Belediye Meydanı (Raekoja Plats) bulunuyor. Tarihi binalarla çevrili meydan, asırlardır bu şehrin sakinlerinin ve misafirlerinin sosyalleştiği ve alışveriş yaptığı alan. Açık ve kapalı yeme içme mekânlarıyla bugün daha da canlı. Yıl boyu çeşitli festivallere ve sanat faaliyetlerine ev sahipliği yapıyor. Noel Pazarı asırlardır burada kuruluyor.

Surlar ve kuleler...

Surlar ve kuleler…

İddiaya göre dünyadaki ilk Noel Ağacı 1441’de bu meydanda dikilmiş. O günden bugüne her yıl Noel yaklaşırken dev bir ladin ağacı buraya dikiliyor, sonra tekrar ormandaki yerine konuyor. Aynı uygulamayı birkaç kere Fransa’nın Strasbourg kentinde bulunan Kléber Meydanı’nda görmüştüm.

Tarihi Belediye Binası

Tarihi Belediye Binası

Burası Belediye Meydanı adını almış, çünkü Tarihi Belediye Binası (Tallinna Raekoda) bu noktada bulunuyor. Günümüzde sadece sanat faaliyetleri ve bir de misafir devlet başkanlarının protokol ziyaretleri için kullanılıyor. 1402-1404 yılları arasında inşa edilen ve zarif kulesiyle dikkat çeken bina, şehrin sembol mekânlarından biri.

Bu işletme konsept olarak Ortaçağ görüntülerini seçmiş

Bu işletme konsept olarak Ortaçağ görüntülerini seçmiş

Belediye Meydanı’nın diğer bir köşesinde bulunan Belediye Eczanesi (Raeapteek) 1422’den bu yana faaaliyette. Bu özelliği sayesinde, Avrupa’da açıldığı tarihten beri kesintisiz hizmet veren en eski eczane unvanının sahibi olmuş. Adındaki “belediye” ibaresi sizi yanıltmasın, Belediye Meydanı’nda bulunduğu için böyle denmiş. Yoksa tamamen özel şahıslara ait bir işletme.

Çocuklar hem çok sevimli, hem çok rahat

Çocuklar hem çok sevimli, hem çok rahat

2002 yılındaki ziyaretim sırasında şehir merkezinde rengârenk folklorik kıyafetler içerisinde yüzlerce okul çocuğuna rastladım. Bunlar, halk oyunları gösterisi için Estonya’nın her yöresinden gelen okul grupları imiş. Çektirdiğimiz resimde de görüldüğü üzere çocukların son derece rahat ve sempatik tavırları vardı.

Seyir terasından bir Tallin manzarası

Seyir terasından bir Tallin manzarası

Tallin’in fiziki yapısından da istifade edilerek birçok noktada seyir terasları oluşturulmuş. Bu noktalarda, fondaki Baltık manzarası eşliğinde şehrin panoramik görünümünün keyfini sürmek ve güzel fotoğraflar çekmek mümkün.

Toompea Kalesi

Toompea Kalesi

Eski Şehrin nispeten yüksekçe bir köşesinde Toompea Kalesi (Toompea Loss) yer alıyor. İlk olarak 13. yüzyılda şehir surlarının bir bölümü olarak dik bir yamaca inşa edilen kale, o tarihten bugüne Estonya devlet yönetiminin merkezi olmuş. 18. yüzyılda barok tarzında eklenen bölüm bugün Estonya Parlamentosu (Riigikogu) olarak hizmet veriyor.

Estonya Parlamentosu

Estonya Parlamentosu

2013 yılındaki seyahatim sırasında çoğunluğu orta yaşın üzerindeki Estonların Parlamento binası önündeki bir protesto gösterisine şahit oldum. Ortam o kadar sakin ve gürültüsüz, gösteri öylesine barışçı idi ki, buna pek alışkın olmayan bir Türk vatandaşı olarak gıpta etmedim desem yalan olur.

Parlamento önünde gösteri yapan amca ve teyzeler

Parlamento önünde gösteri yapan amca ve teyzeler

Estonya ana sayfasında halkın çoğunluğunun herhangi bir dine bağlı olmadığından bahsetmiştim. Buna mukabil geçmişte inşa edilmiş çok sayıda kilise bulunuyor Tallin’de. Bunlar Eski Şehir bölgesinin mimari dokusu ile bütünleşen estetik yapılar.

Aleksander Nevski Katedrali

Aleksander Nevski Katedrali

Kiliseler içerisinde en gösterişli olanı, Toompea Kalesi’nin çok yakınında yer alan Aleksander Nevski Katedrali. Ülke Çarlık Rusyası’nın egemenliği altında iken, 1900 yılında inşa edilmiş. Rusların 13. asırda yaşayan milli kahramanı ve azizi Aleksander Nevski’nin adının verildiği bir Ortodoks kilisesi burası.

Hz Meryem'in adını taşıyan katedral

Hz Meryem’in adını taşıyan katedral

Buraya birkaç adım mesafede yer alan Azize Meryem Katedrali (Neitsi Maarja Piiskoplik Toomkirik), 13. asırdan bu yana ibadet edilen bir yer. Sade, fakat etkileyici mimarisi, tarihi değerini gözler önüne seriyor.

Bir mağazanın reklamına bedava konu mankeni oldum...

Bir mağazanın reklamına bedava konu mankeni oldum…

Eski Şehir’de Aziz Nicholas Kilisesi, Kutsal Ruh Kilisesi, Aziz Olav Kilisesi gibi başka kiliseler de var. Bölgenin genel karakterine uygun olarak bunların tamamı tarihi yapılar.

Kilisede çocuklara uygulamalı ders

Kilisede çocuklara uygulamalı ders

Şehir surlarının büyüleyici atmosferi içerisinde dolaşırken küçük bir kiliseye daldım. Burada yaşlı bir adam, öğretmenlerinin nezaretinde gelmiş bulunan okul çocuklarına bir şeyler anlatıyordu. Dillerini anlamasam bile yaşlı adamın sempatik tavırları, dinleyen çocuklar kadar benim de ilgimi çekti.

Estonya Bankası Müzesi

Estonya Bankası Müzesi

Eski Şehir bölgesinde görülmeye değer irili ufaklı çok sayıda başka mekân var. Tek tek her bir mekânın ne olduğundan ziyade, bölgenin genel havasını teneffüs etmek çok keyifli. Tarihi surların eteklerinde dolaşmak, labirentvari geçitlerden geçmek, Ortaçağ görüntüleri eşliğinde Arnavut kaldırımlı sokaklarında yürümek hakikaten ayrı bir zevk.

Surların dışındaki alanlarda spor yapanlar

Surların dışındaki alanlarda spor yapanlar

Tallin’in en önde gelen turistik bölgesi Eski Şehir olsa da, bu bölgenin dışında da bir Tallin olduğunu hatırlatmamız lazım. Surları çevreleyen alanlarda insanların hoş vakit geçirdiği, spor yaptığı güzel parklar var. Nüfusun büyük bölümünü barındıran daha yeni ve modern semtler dört bir yanda yer alıyor.

Tarihi bölgede çok sayıda geçit var

Tarihi bölgede çok sayıda geçit var

Eski Şehrin 2 km kadar doğusunda bulunan Kadriorg Parkı, Tallin’in görülmeyi hak eden mekânlarından biri. 1718-1725 yılları arasında Deli Petro olarak da bilinen Rus Çarı I. Petro tarafından karısı I. Katrina’nın onuruna yapılmış. Devasa bir alanın içerisine inşa edilmiş çeşitli bahçeler ve yapılardan meydana gelen bir kompleks burası.

Devasa bahçeler içerisinde Kadriorg Sarayı

Devasa bahçeler içerisinde Kadriorg Sarayı

Kadriorg Parkı’nın merkezinde bugün Sanat Müzesi olarak hizmet veren Kadriorg Sarayı var. Muhteşem bir bahçe içerisindeki barok tarzı saray görsel bir ziyafet sunuyor misafirlerine. Estonya Cumhurbaşkanlığı da park içerisinde yer alıyor. Parkta başka tarihi yapıların yanı sıra çeşitli bahçeler, havuzlar, konser alanı gibi bölümler de var.

Tallin Limanı'nda yatlar

Tallin Limanı’nda yatlar

Bu fasılda son olarak Tallin Limanı’ndan bahsedelim. Burası Estonya’nın en büyük limanı. Hem yük, hem yolcu taşımacılığı bakımından ciddi bir trafiğe sahip. Yılda yaklaşık 10 milyon yolcuya hizmet veriyor.

Tallin'de sonbahar...

Tallin’de sonbahar…

Özetin özeti, Tallin “çok güzel” sıfatını fazlasıyla hak eden bir şehir ve hatıralarımda hep öyle kalacak.

İLGİLİ SAYFA:

> Estonya Ana Sayfa

 

4 Yorumlar

  1. Mehmet Dönmez

    Sayın Valim

    Size özgü bir üslup olmuş.
    Sade, canlı, sürükleyici, zevkle okunan, harika bir yazı. Resimler de konuya tam bir canlılık katmış. Kendinizi orada hissediyorsunuz. Yani oraya da gitmiş gibi olduk.
    (İleride gidersek herhalde dejavu hissederiz.)

    Tebrik ediyorum. ???
    İnşaAllah hepsini okuyacağım.

    Yanıtla
    • GezmeKeyfi

      Sevgili Abim, çok teşekkür ederim bu güzel değerlendirme için. Hissettiklerimi yazmaya, okuyucuyu sıkmadan anlatmaya gayret ediyorum. Teşvik ve desteğinizden güç buluyorum. Eksik olmayın.

      Yanıtla
      • Kemal Cirit

        Göresimiz geldi tabi, tarihle harmanlanarak sunduğunuz Estonya’yı…
        Merak ettiğim uzak ülkelerden birisini
        Tebrikler Sayın Valim

        Yanıtla
        • GezmeKeyfi

          Çok teşekkürler Sevgili Kemal. Artık Türkiye’den epeyce gidip gelen var Tallin’e. Görmeye kesinlikle değecek bir şehir. İnşallah sana da kısmet olur…

          Yanıtla

Mehmet Dönmez’e Bir Cevap Bırakın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir